ISIS Kullanımı

PROTEUS ISIS

           

Proteus simülasyon programının bir parçası olan isis devrenin oluşturulduğu, bütün elemanların birbirine bağlandığı ve düzgün çalışıp çalışmadığının test edildiği bir simülasyon yazılımıdır. Görünümü şekil 1’deki gibidir. Bu yazıda direnç, güç kaynağı, topraklama, led gibi genel devre elemanlarını kullanarak basit bir devre oluşturacağız. Ayrıca bu devreyi çalıştırıp test edeceğiz bu aradaya yapılası gereken işlemleri ve aşamalarıda adım adım birlikte inceleceğiz. Ayrıca yazı sonunda isis programının kullanımı hakında da birçok bilgiye de sahip olacaksınız.

                                                                       Şekil 1

 Şekil 1'de çalışma alanı görülmektedir. Mavi cizgiler ile sınırlı olan alan bizim devremizi kuracağımzı alandır. Bu alana devre elemanlarını eklemek için önce sol panelde bulunan P butonun tıklayın ya da P klavye kısayolunu kullanın. Ardından  karşınıza bütün elemanların bulunduğu bir pencere açılacaktır. Bu pencere altınca neredeyse her çeşit elektronik ürün bulunabilir. Ürünler seçilirken değişik türlerine göre ve firmalarına göre de seçilebilir. Eğer firma ismi yada elemanın türü önemli değil ise generic (genel) seçeneği seçilmelidir. Elemanları seçmek için çift tıklamak gerekmektedir. Eleman seçildikten sonra eleman listesinde adı gözükür. Biz bu çalışma için bir direnç, buton ve led kullanacağız. Elemanlara hızlı erişmek için sol üstteki alanda isimlerini yazmak yeterli olacaktır. Ör; direnç eklemek için arama alanına res yazmamız yeterli gelmektedir. Eğer herhangi bir elaman gelmez ise katogori olarak generic seçmeyi unutmayın.

 

Gerekli elemanlar seçildikten sonra eleman listesinden devreye eklenmek istenilen elemanların üzerine tıklamarak seçilir. Ardından çalışma alana yine tıklayarak bırakılır. Direncin özeliklerini ayarlamak için üzerine iki defa tıklanır ve değer olarak 220 ohm girilir. Güç kaynağı ve toprak ise farklı yerlerden eklenir. Güç kaynağı eklemek için sol bardaki generators başlığı altında dc seçilir ve değeri +5V volt olarak ayarlanır. Değerini ayarlamak için üzerine iki defa sol tık yamak yada sağ tık yaptıktan sonra seçenekler demek yeterli olacaktır.Toprak eklemek için ise yine solda bulunan bardaki terminals başlığı altındaki ground seçilir ve ekrana tıklanarak eklenir. Toprak için herhangi bir ayar yapılması gerekmemektedir.

 

Not : Eklenen güç kaynağının türü ve eklenen direncin büyüklüğü ekrandaki simgelerinin üzerlerine çift tıkladıktan sonra gelen pencerelerden ayarlanabilir. Bu işelemlerin nasıl yapıldığı aşağıdaki şekillerde görülmektedir. Soldaki resimde besleme kaynağınımızın voltajının nasıl ayarlandığı sağdaki resimde ise direncimizin nasıl ayarlandığı görülmektedir.

Gerekli elemanlar eklendikten ve değerleri ayarlandıktan sonra devrenin çalışması için elemanlarının uçlarının birbirine bağlanması gerekmektedir. Bunun için bağlanmak istenilen elemanın ucuna tıklanır ve diğer elemanın ucuna kadar imleç ilerletilir ve diğer uca gelindiğinde tıklama yapılarak iki elemanın istenilen uçları birbirine bağlanır. Aşağıdaki şekilde bağlanmış bir devre görünmektedir. Devrede buton ile bir ledin ışık vermesi kontrol edilmeye çalışılmaktadır. Devrede butona basılıca ışık yanacak bırakınca ışık sönecektir. Elemanlar arasındaki çizgiler elemanların birbirine bağlı olduğunu ve o çizgi boyunca elektrik akımının geçebileceğini gösterir.

Simülasyon sol alt kısımdaki başlat butonuna basıldığında simülasyon çalışmaya başlar. Simülasyon çalışırken butona basılırsa buton basılı kaldığı sürece led kırmızı ışık vermeye başlar. Böylece devrenin doğru bir şekilde kurulduğu ve eksiksiz olarak çalıştığı görülmektedir.

 

Devre çalışır hale gelmesi için yani elektrik vermek için play tuşuna basılır. Aynı şekilde duraksatmak için pause durdurmak için ise stop tuşları kullanılır.

Sonuç:

Bu kısımda isis programın genel olarak kullanımından bahsedilmiştir. Diğer devrelerin ve bu yazıda kullanılan devrelerde kullanılacak tasarımların oluşturulması içinde genel olarak bu bilgiler yeterli gelmektedir.

Ek olarak panellerde ve barlardaki simgelerin ne anlama geldiklerini aşağıdaki listelerden inceleyebilrisiniz. Artık gerisini kurcalayarak ve örnek çalışmalar yaparak öğrenebilirsiniz kolay devre tasarımları ;)

NOT : PROTEUS'un kütüphanlerinde çok kullanılan bir kaç devre elemanlarının sülmulasyonları bulunmamaktadır. Bunun için Proteus'a öncelikle bu kütüphaneler eklenmelidir. Bunların nasıl ekleneceğini ilk yazının içeriğinde fazla akıl karışıklığı olmasın diye bahsetmedim :) Fakat artık genel bir bilgiye sahip olduğunuz için buradaki adımları izleyerek gerekli işlemleri yapabilirsiniz. Örneğin devreye lED_RED ekleyebilmek için önce bu işlemi yapmanız gerekmektedir.